Mimarlık pratiğinin son yıllarda, bilgiye erişim ve bilgi ile tasarım sürecini tanımlama üzerinden geçirdiği değişim, tasarım sürecinin araştırma ile bütünleştiği, araştırma ile birlikte tanımlandığı bir süreci ve deneyimi beraberinde getirmektedir. Bununla birlikte, tasarımın araştırmanın nesnesi olmaktan çıkıp, kendisinin bir araştırma olduğu yaklaşımı mimarlığa dair bilgi üretim süreçlerini de dönüştürmektedir. Tasarım yoluyla araştırma, bilgi ve üretim teknolojilerindeki gelişmelerin, küresel ve yerel ölçekte yaşanan krizlerin, toplumsal-kültürel ve siyasal süreçlerin farkında olan; bunların sonuçlarını doğru değerlendirebilen, yorumlayan, işleme sokan, tasarım yoluyla düşünen, bilgi üreten ve dönüştüren mimarlar yetiştirilmesinde bir yöntem olarak öne çıkmaktadır.
TEDU Mimari Tasarım Yüksek Lisans programı, katılımcılarına mimari tasarım alanı içinde, araştırma ve pratiğin bütünleşik olarak ele alındığı, düşünsel, yöntemsel ve eleştirel süreçlere dayalı bir öğrenme ortamı sunmaktadır. Tasarım yoluyla araştırmanın araçlarının geliştirildiği bu ortam, mimarlık pratiğinin eleştirel ve entelektüel zeminini güçlendirirken katılımcılara akademik veya profesyonel hayatlarında kullanabilecekleri ileri seviye ve güncel tasarım becerileri kazandırarak mimarlık ve yapılı çevre alanında fark yaratan yenilikçi araştırmalar ve projeler üretebilmelerini için gerekli araştırma ve üretme ortamını sunmaktadır.
Her başvuru döneminde ilan edilecek yıllık temalar ile mimari tasarım bilgisinin üretilmesi, biriktirilmesi, paylaşılması amaçlanmaktadır. Bu temaların çalışılacağı stüdyo dersleri yüksek lisans araştırma ve pratiğinin temelini oluşturmaktadır ve her iki dönemlik sürecin sonunda bir araştırma çıktısına ulaşması hedeflenmektedir. Tez sürecinin de başlangıcı olacak stüdyo çalışmaları öğrencilerin farklı uzmanlıklardan akademisyen, araştırmacı, uzman vb. ile iletişim kurmasını ve ilerleyen tez sürecinde odak çalışma alanlarının belirlenmesini sağlamaktadır.